رابطه سبکهای یادگیری و عملکرد دانشجویان در کارگاه طراحی معماری

فصلنامه علمی-پژوهشی مرکز پژوهشی هنر معماری و شهرسازی نظر شماره بیستم / سال نهم/ بهار 1391 رابطه سبکهای یادگیری و عملکرد دانشجویان در کارگاه طراحی معماری مهرداد کریمی مشاور* 3/82 چکیده شناخت دانشجویان یکی از عوامل مهم و مؤثر بر آموزش در کارگاههای معماری است. جهت کسب نتایج بهتر بر اساس آموزش و پرورش شناختی در کارگاههای طراحی نیاز است تا به یادگیرندگان نیز در فرایند آموزش توجه شود. بر همین اساس روانشناسان علوم تربیتی سعی در شناخت یادگیرندگان بر اساس ویژگیهای شخصی کردهاند. یکی از این ویژگیها سبکهای یادگیری است که ترجیحات یادگیری هر شخص را بیان میکند. این نوشتار نیز سعی دارد بر اساس یکی از انواع تقسیمبندی سبکهای یادگیری که متعلق به»دیوید کلب«است و چهار سبک یادگیری واگرا همگرا انطباقیابنده و جذبکننده را مطرح میکند به بررسی عملکرد دانشجویان معماری در کارگاه طراحی بپردازد. برای بررسی رابطه عملکرد دانشجویان با سبکهای یادگیری ابتدا بر اساس سیاهه سبکهای یادگیری کلب به چگونگی توزیع دانشجویان معماری در سبکهای یادگیری پرداخته میشود و سپس عملکرد دانشجویان در دو بخش فعالیتهای کارگاهی شامل طراحی و اسکیسها مورد بررسی و مقایسه تطبیقی قرار میگیرد. نتایج این تحقیق نشان میدهد که دانشجویان با سبک یادگیری واگرا دارای بهترین عملکرد و دانشجویان همگرا دارای ضعیفترین عملکرد در کارگاه طراحی معماری هستند. همچنین مشخص شد تأثیرات آموزشی برنامه اسکیس در دانشجویان جذبکننده و طراحی بلندمدت در دانشجویان انطباقیابنده از تأثیر بیشتری برخوردار است. واژگان کلیدی آموزش طراحی معماری سبک یادگیری واگرا سبک یادگیری همگرا سبک یادگیری جذبکننده سبک یادگیری انطباق یابنده. *. دکتری معماری استادیار گروه معماری دانشکده هنر و معماری دانشگاه بوعلی سینا همدان ایران. 09126059138 mkmoshaver@yahoo.com

/3-12 معماری طراحی کارگاه در دانشجویان عملکرد و یادگیری سبکهای رابطه بهار 1391 / نهم/ سال / بیستم شماره مقدمه مهمترین از یکی طراحی کارگاههای در معماری آموزش معماری دانشجویان برای تحصیلی دوران در آموزش قسمتهای رابطه این در بسیاری افراد دلیل همین به میآید. شمار به مناسب روشهای که شود مشخص تا کردهاند زیادی تالشهای باشد. خصوصیاتی چه دارای باید کارگاهی آموزش برای بوده توجه مورد کمتر یادگیرنده تحقیقات این از بسیاری در کرد. اشاره 1 شون تحقیقات به میتوان موارد این جمله از است کارگاههای باب در که است معروفی روانشناسان از یکی شون به کمتر ولی است نگاشته را زیادی مقاالت و کتب طراحی توجه حاضر دوران در شناختی پرورش در مهمی عامل یادگیرنده.[Kvan & Yunyan, 2005: 19] است کرده این شناختی پرورش و آموزش اساس بر که است حالی در این عنوان به صرفا آنها و میسازند را دانش که هستند دانشجویان دلیل همین به 310[. : 1384 ]اشمن نیستند دانش دریافتکننده اهمیت حائز آنها یادگیری شیوههای و دانشجویان به توجه اهمیت کتاب و معلم که باشد گونهای به آموزشی سیستم نباید و است اساس بر دانش دریافتکننده تنها دانشجویان و باشند مرجع باشند. معلممحور آموزش روانشناسان پرورش و آموزش جدید رویکردهای در رو این از چه کنند تعیین بتوانند آن اساس بر تا بودهاند راهکارهایی دنبال میان رابطه و هستند موفقتر آموزشهایی نوع چه در افرادی نیز را مختلف زمینههای در عالقه یا و موفقیت افراد شخصیت سازند. مشخص است رفته بکار زمینه این در که روشهایی معروفترین جمله از است شده سعی آنها اساس بر که کرد اشاره کلی نوع دو به میتوان مورد تحصیلی رشتههای در موفقیت میزان و شخصیت میان روابط : گیرد قرار بررسی شخصیتی گونهشناسی 1. تستهای افراد شخصیت تعیین برای روشها معروفترین از تستها این است. 2 بریگز«یرز-»می شخصیتی گونهشناختی رب و است گرفته شکل 3»یونگ«روانشناختی تستهای براساس میپردازد. افراد شخصیتی تقسیمبندی به متقابل زوج چهار اساس برای تستها این از 1998 سال در 4»درلینگ«نام به شخصی رشتههای مختلف دانشجویان شخصیتی ویژگیهای میان مقایسه 49[. : 1382 ]ایزدی است کرده استفاده طراحی یادگیری سبکهای 2. را آن یادگیرنده که دانست روشی به میتوان را 5 یادگیری سبک برخی را یادگیری سبکهای میدهد. ترجیح دیگر روشهای به 6 یادگیری" "ترجیحات تربیتی علوم و پرورشی روانشناسان از معادل را آن دیگر برخی و 258[ : 1386 ]سیف مینامند نیز عام طور به 8 شناخت" "سبکهای یا و 7 یادگیری" "راهبردهای.[Cassidy, 2004: 420] دانستهاند نیز میشود تقسیم عمده دسته سه به یادگیری سبکهای : ]259 : 1386 ]سیف شناختی عاطفی فیزیولوژیکی شناختی یادگیری سبک فوق یادگیری سبکهای میان از میآید حساب به یادگیری سبکهای مهم انواع از یکی در نیز نوشتار این اساس همین بر.[Cassidy, :2004 [419 میپردازد. شناختی یادگیری سبکهای انواع بررسی به ادامه که هستند زیادی بسیار تنوع دارای شناختی یادگیری سبکهای : ]همان[ از است عبارت آنها معروفترین 10 زمینه به نابسته و کلینگر( )یا 9 زمینه به وابسته سبکهای 1. تحلیلینگر( )یا 12 تأملی و 11 تکانشی سبکهای 2. 14 سطحی و 13 عمقی سبکهای 3. و فیزیولوژیکی جامعهشناختی هیجانی محیطی سبکهای 4. روانشناختی تأملی فعالیتی- کالمی دیداری- شهودی حسی- سبکهای 5. کلی مرحلهای- و 18 انطباقیابنده و 17 جذبکننده 16 واگرا 15 همگرا سبکهای 6. تحقیق سؤال سبکهای تأثیر چگونگی و یادگیرنده اهمیت به توجه با نوشتار این طراحی کارگاههای در دانشجویان عملکرد بر یادگیری مختلف عملکرد میان ارتباط رو این از است گرفته شکل معماری )شامل یادگیری سبکهای و طراحی کارگاه در دانشجویان آنها جذبکننده( و انطباقیابنده واگرا همگرا یادگیری سبکهای است. تحقیق این اصلی سؤال انطباقیابنده و جذبکننده واگرا همگرا یادگیری سبک یادگیری سبک بررسی و تحقیق انجام برای نوشتار این در و جذبکننده واگرا همگرا تقسیمبندی نوع از دانشجویان است. شده استفاده انطباقیابنده شده پیشنهاد 19 کلب دیوید توسط که یادگیری از تقسیمبندی نوع این»چرخه نام به که است مرحلهای چهار چرخه یک اساس بر است در کلب توسط که نظریه بنابراین است. معروف 20 تجربی«یادگیری یادگیری در تجربه است شده مطرح 21 تجربهاییادگیری کتاب چرخه این در 265[. : 1386 ]سیف است مهمی نقش دارای سپس میرسد تأمل به و میشود شروع عینی تجربه از یادگیری انتزاعی مفاهیم از نیز نهایت در و میگیرد شکل انتزاعی مفهومسازی )نمودار 1 (. میشود استخراج عمل برای رهنمودهایی یادگیری بعد دو 22 فرای و کلب یادگیری چرخه این اساس بر : 267[ : ]همان کردهاند معرفی را یادگیری شیوه چهار و 4/81

فصلنامه علمی-پژوهشی مرکز پژوهشی هنر معماری و شهرسازی نظر شماره شماره هجدهم / بیستم / سال سال هشتم/ نهم/ بهار 1391 پاییز 1390 نمودار 1. چرخه یادگیری تجربی کلب. مأخذ : سیف 1386. نمودار 2. سبکهای یادگیری کلب و فرای. مأخذ : سیف 1386. 5/80 سبک یادگیری همگرا افراد دارای این سبک در یافتن موارد استفاده عملی برای اندیشهها و نظریهها کار آمدند. به عبارت دیگر این افراد در حل مسایل و تصمیمگیری براساس راه حلهایی که پیدا میکنند توانا هستند. این افراد ترجیح میدهند که با مسایل و تکالیف پیچیده فنی سر و کار داشته باشند تا موضوعهای اجتماعی. به طور کلی افراد دارای این سبک کوشش خود را بر راه حل واحد متمرکز میکنند و در کارهای تخصصی و تکنولوژی موفقترند ]سیف 1386[. سبک یادگیری واگرا رویکرد این افراد نسبت به موقعیتها مشاهده کردن است تا عمل کردن. این افراد دارای اندیشههای متنوع هستند و به جاذبههای متنوع فرهنگی و جمعآوری اطالعات عالقهمندند. به طور کلی این افراد از قدرت تخیل و احساس باالیی برخوردارند و در فعالیتهای هنری مفیدترند ]همان[. سبک یادگیری جذبکننده افراد دارای این سبک در کسب و درک اطالعات گسترده و تبدیل آن به خالصه دقیق و منطقی توانا هستند. این افراد بیشتر بر مفاهیم و اندیشههای انتزاعی تأکید دارند و از نظر آنها نظریههایی که از لحاظ منطقی درست هستند بر نظریههای دارای کاربرد عملی ترجیح دارند. به طور کلی افراد دارای این سبک در مشاغل علمی و اطالعاتی مفیدترند ]همان[. سبک یادگیری انطباقیابنده این افراد بیشتر از اینکه به تحلیلهای منطقی بپردازند امور محسوس را ترجیح میدهند. این افراد از اطالعاتی که دیگران بدست آوردهاند بیشتر وابستهاند تا اطالعاتی که خودشان از راه تحلیلهای تخصصی کسب میکنند. به طور کلی این افراد در انطباق با موقعیتهای جدید موفقترند ]سیف 1386 [. روش تحقیق این نوشتار برای بررسی رابطه میان سبکهای یادگیری و عملکرد دانشجویان در کارگاه طراحی انجام گرفته است. برای تعیین سبک یادگیری دانشجویان از سیاهه سبکهای یادگیری 23 دیوید کلب استفاده کرده است و برای تعیین عملکرد دانشجویان در کارگاه طراحی نیز نمرات ارزیابی دانشجویان در طرح معماری 3 که شامل دو بخش طراحی و اسکیسها معیار عملکرد قرار گرفته است. مشاهدات و یافتههای مرتبط قبلی در حیطه آموزش معماری و بر اساس سبکهای یادگیری تاکنون چندین تحقیق به چاپ رسیده است : تحقیق»دمیرباس و دمیرکان«در سال 2003 چگونگی ارتباط پیشرفت تحصیلی طراحی را در کارگاههای طراحی معماری بر اساس سبکهای چهارگانه یادگیری کلب مورد بررسی قرار داده و به این نتیجه رسیدهاند که یادگیرندههای جذبکنندهبیشترین پیشرفت و یادگیرندههایانطباقیابنده کمترین پیشرفت را در طول چهار مرحله طراحی در طول یک ترم داشتهاند.[Demirbas and Demirkan, 2003:452] تحقیق انجام شده توسط "کوان و یون یان" که در سال 2005 عملکرد دانشجویان معماری در کارگاههای طراحی و رابطه آن با سبکهای چهارگانه یادگیری کلب را مورد بررسی قرار داده به این نتیجه رسیدهاند نوع تمریناتی که به دانشجویان داده میشود اگر با سبک یادگیری آنها هماهنگ باشد در ارزیابی نمره خوبی میآورند و در صورت وجود تضاد میان تمرین ارائه شده به دانشجو و سبک یادگیری وی نمره ارزیابی پایین خواهد بود. عالوه بر این در این تحقیق مشخص شده است که همگراها به دلیل ضعف در ارتباط با دیگران جهت ارائه پروژه خود دچار دردسر میشوند و در این حالت امتیاز کمتری در ارزیابی میآورند. همچنین درارزیابیهایی که محصولمحور هستند برای جذبکنندهها میتواند دردسرساز باشد زیرا آنها عالقه بیشتری به مسایل انتزاعی نسبت به مسایل واقعی دارند و این موجب میشود ارزیابی محصول

شماره بیستم / سال نهم/ بهار 1391 / رابطه سبکهای یادگیری و عملکرد دانشجویان در کارگاه طراحی معماری /3-12 نهایی آنها ناموفق جلوه کند [2005 Yunyan,.[Kvan and تحقیق»رابرتز«در سال 2006 در مورد رابطه سبکهای شناختی و پیشرفت دانشجویان در طراحی معماری است. رابرتز برای بررسی سبک یادگیری دانشجویان برخالف دو تحقیق قبلی از تحلیل سبکهای یادگیری ردینگ 24 استفاده کرده است که دانشجویان بر این اساس به سه دسته کلینگر 25 میانهنگر 26 و تحلیلینگر 27 تقسیم شدهاند. در این تحقیق رابرتز به این نتیجه میرسد که برخالف مطالعات به دست آمده در ادبیات موضوع دانشجویان کلینگر نسبت به تحلیلینگرها دارای برتری نیستند و دانشجویان تحلیلینگر هستند که در ابتدای دوران تحصیل برتری بیشتری به سایر گروههای یادگیری دارند هرچند این برتری در انتهای دوران آموزش کمرنگتر میشود 179].[Roberts, 2006: یافتههای تحقیق»دمیرباس و دمیرکان«در سال 2007 تحت عنوان ارتباط عملکرد دانشجویان و سبکهای یادگیری است که یافتههای آنها حاکی از آن است که دانشجویان طراحی بیشتر جذبکننده و همگرا هستند و دانشجویان همگرا عالقه بیشتری نسبت به واگراها به طراحی دارند و اینکه باید دانشجویان واگرا را برای ارائه ایدههایشان تشویق کرد تا آنها بتوانند با ارائه ایدههای جدیدشان موجب جنب و جوش بیشتر در کارگاههای طراحی شوند و همچنین بتوان آنها را در رسیدن به راه حلهای ایدههای مطرح شده کمک کرد 2007] Demirkan,.[Demirbas & تعیین سبکهای یادگیری دانشجویان ابزار سنجش در این روش برای تشخیص سبک یادگیری یک پرسشنامه 12 سؤالی براساس سیاهه سبکهای یادگیری کلب است ]حسینی لرگانی 1377[ که آزمودنیها آن را بر اساس اولویتهای یادگیری خود امتیازدهی میکنند. در این پرسشنامه هر سؤالی دارای چهار پاسخ است که دانشجویان بر اساس مطابقت بیشتر هر پاسخ با چگونگی یادگیریشان یکی از امتیازات 4 3 2 1 را به آن اختصاص میدهند. در صورت تطابق زیاد امتیاز 4 و در صورت کمترین تطابق امتیاز 1 به پاسخ تعلق میگیرد. در این پرسشنامه پاسخهای هر سؤال بر اساس چهار حالت یادگیری تنظیم شده است که هیچکدام بر دیگری ارجحیتی ندارند و با هم برابر هستند و هدف پرسشنامه این است که چگونگی یادگیرنده را شرح دهد نه اینکه به ارزیابی توانایی یادگیرنده بپردازد. این چهار حالت یادگیری عبارت است از 1. تجربه عینی 2. مشاهده تأملی 3. مفهومسازی انتزاعی و 4. آزمایشگری فعال که در نهایت با توجه به امتیاز کلی که دانشجو از این موارد چهارگانه یادگیری به دست میآورد تعیین میشود وی در کدامیک از سبکهای چهارگانه یادگیری جای دارد. - پایایی و روایی سیاهه سبک یادگیری دیوید کلب برای اینکه بتوان از پرسشنامه طراحی شده توسط کلب استفاده کرد ابتدا باید مطمئن بود که این پرسشنامه در ایران و با ترجمه فارسی نیز از اعتبار برخوردار است. از این رو الزم است پایایی و روایی این پرسشنامه مورد بررسی قرار گیرد. با توجه به اینکه این امر بارها در ایران و بر اساس پرسشنامه ترجمهشده توسط حسینی لرگانی ]1377[ رحمانی شمس ]1379[ و تقوایی ]1381[ مورد بررسی قرار گرفته است و ضرایب به دست آمده شاخص پایایی و روایی پرسشنامه بر اساس ضریب آلفای کرانباخ مورد قبول است ]تقوایی 44 [ : 1381 لذا دیگر نیازی نیست تا مجددا مورد بررسی قرار گیرد. - نمونه آماری این تحقیق بر روی 49 دانشجوی رشته معماری در کارگاه طراحی طرح معماری 3 انجام پذیرفته است که میتواند نمونهای برای جامعه دانشجویان معماری در ایران باشد )نمودار 3 (. برنامه طرح معماری جهت تعیین عملکرد دانشجویان در کارگاه طراحی این طرح شامل دو بخش عمده است بخش اول شامل طراحی کتابخانهای برای دانشکده هنر و معماری دانشگاه بوعلی سینا و بخش دوم شامل 6 برنامه اسکیس است. در بخش اول از دانشجویان خواسته شد که ضمن طراحی کتابخانهای برای دانشکده بر اساس نیازهای موجود و مطالعاتی که توسط دانشجویان صورت میگیرد در نهایت به طراحی داخلی آن نیز بپردازند و در برنامه نهایی این طرح موظف بودند تا مدارک و نقشههایی شامل پالنها نماها مقاطع ماکت و همچنین پالن کفسازی پالن معکوس سقف و پرسپکتیوهای داخلی و خارجی بنا که چگونگی استفاده از مصالح و خلق فضاها را به خوبی نشان داده باشد را ارائه کنند تا بتوان بر اساس معیارهای تعیین شده برای ارزیابی پروژهها را به درستی قضاوت کرد. در برنامه دوم که شامل 6 برنامه اسکیس است از دانشجویان هر دو هفته یکبار خواسته شد تا بر اساس موضوعی که در اختیار آنها گذاشته میشود اسکیس را در محل دانشکده و به صورت یک روزه به انجام برسانند. مقایسه خصوصیات مربوط به طراحی کتابخانه با اسکیسها در بررسی ارزیابیهای مربوط به دو برنامه مختلف طراحی کتابخانه و اسکیسها هدف عمده این بود که در دو حالت متفاوت عملکرد دانشجویان مورد مقایسه قرار گیرد. زیرا طراحی کتابخانه )به صورت بلند مدت و در طول یک ترم( و اسکیسها )به صورت کوتاهمدت و یک روزه( دارای ویژگیهایی متفاوت و مختص خود هستند که میتواند بیانگر تفاوت عملکرد دانشجویان با تجربههای یادگیری متفاوت در دو برنامه جداگانه باشد. از آنجا که دانشجویان در دو برنامه با خصوصیات متفاوت مورد ارزیابی قرار میگیرند الزم است تا ابتدا تفاوت خصوصیات دو برنامه مشخص شود. طراحی کتابخانه به دلیل طوالنی بودن دوره طراحی که به مدت یک ترم است و همچنین دخالت استاد و احتماال کمک سایر دانشجویان میتواند بیانگر عملکرد دانشجو در استفاده از امکانات و کمک اطرافیان را بهتر نشان میدهد. 6/79

علمی-پژوهشی فصلنامه نظر شهرسازی و معماری هنر پژوهشی مرکز بهار 1391 نهم/ سال / بیستم شماره 7/78 کوتاه دوره در انجام دلیل به اسکیسها در که است حالی در این به دانشجو دسترسی امکان عدم همچنین روز یک مدت به زمانی میتواند ارزیابی نتیجه درس استاد کمتر کمک و دیگران کمک بدون و زمانی کوتاه دوره در دانشجو شخص قابلیتهای بیانگر از که ارزیابیهایی نوع دلیل به دیگر طرف از باشد. دیگران کمک طراحی نهایی نمره میآید عمل به اسکیسها و کتابخانه طراحی را دانشجو قابلیتهای میتواند که است مواردی شامل کتابخانه است حالی در این دهد. قرار بررسی مورد متعدد مورد چندین در است. ارائه و کانسپت مورد دو شامل فقط اسکیسها از ارزیابی که اسکیسها و پروژهها ارزیابی پذیرفته انجام نهایی محصول اساس بر که پروژهها ارزیابی جهت به اسکیسها و کتابخانه طراحی بخش دو در فرایند نه و است : است شده عمل زیر شیوههای کتابخانه( طراحی : موردی )نمونه معماری طراحی ارزیابی بر کتابخانه طراحی به مربوط پروژههای نهایی ارزیابی جهت 10 بود شده خواسته دانشجویان از طراحی کارگاه در آنچه اساس اختیار در پروژهها قضاوت هنگام در که شد گرفته نظر در مورد : از بود عبارت موارد این شد. گذاشته داوران همه در گسترش ایده مناسبت و وضوح غالب ایده : کانسپت طرح ابعاد با ایدهها ارتباط برقراری چگونگی : طراحی با کانسپت ارتباط طراحی راحت تشخیص سایت در بنا و حجم مناسب قرارگیری : سایت سایت در مناسب دسترسی بیرونی فضاهای به توجه ورودیها بنا به فعالیتهای تقسیمبندی سیرکوالسیون ورودی : عملکرد حجم و عملکرد تناسب مختلف در جدید پرسپکتیوهای خلق فضاها چیدمان : فضایی کیفیت نورپردازی و کفسازی فضا عملکرد با رابطه در بنا مقیاس و حجم بودن مناسب : بنا فرم بنا زمینه و ارتقای و بودن خوب با رابطه در زیبایی معیار : طرح زیبایی هنریتر و بهتر چیزهای به معمولی چیزهای فرم با ارتباط در مصالح از مناسب استفاده : مصالح از استفاده... و سازه ارائه در گرافیکی مهارت ترسیمها کیفیت و خوانایی : پرزانته بیان طراحی حلهای راه مناسب ارائه : ارائه مدل و نحوه دانشجو شفاهی دانشجوی 15 از مورد 10 این اساس بر پروژهها ارزیابی برای عالوه 28 دیگر استاد 2 و درس( همان نفری 49 گروه )از داوطلب ارزیابی مورد را دانشجویان پروژه تا شد خواسته درس استاد بر دسته سه به نهایی پروژههای از ارزیابی ترتیب این به دهند. قرار درس. استاد و مدعو استاد 2 دانشجویان : شد تقسیم داوری تا شد خواسته دانشجویان از و برگزار صورت این به ارزیابیها نیاز صورت در و کنند ارائه داوران حضور در را خود نهایی پروژه خود ارزیابی اساس بر نیز داوران دهند. پاسخ نیز آنها سؤاالت به متوسط خوب خوب خیلی از را ارزیابی 10 گانه موارد از هریک دارای مورد هر اساس این بر که دادند امتیاز ضعیف خیلی و ضعیف باشد. ضعیف خیلی تا خوب خیلی از میتواند که است حالت پنج از هریک برای بخش این در نهایی امتیاز آوردن دست به برای به ضعیف خیلی و ضعیف متوسط خوب خوب خیلی حاالت سپس و شد گرفته نظر در -2-1 0 1 2 امتیاز ترتیب اساتید دانشجویان شامل فوق دسته سه امتیازات از هریک میانگین نگارنده. : مأخذ چهارگانه. سبکهای در دانشجویان توزیع 3. نمودار Chart3. Distribution of students in four styles. Source: Author.

شماره بیستم / سال نهم/ بهار 1391 / رابطه سبکهای یادگیری و عملکرد دانشجویان در کارگاه طراحی معماری /3-12 مدعو و استاد درس مشخص شد. برای بررسی رابطه نمرهها نمره استاد درس به عنوان نمره مبنا در نظر گرفته شد و میزان ضریب همبستگی نمرات دانشجویان با نمره استاد 0/75 و میزان ضریب همبستگی میانگین نمره اساتید مدعو با نمره استاد 0/39 به دست آمد. به این ترتیب به دلیل میزان همبستگی بیشتر نمره استاد درس و نمره دانشجویان از این دو نمره برای میانگینگیری نمره نهایی دانشجویان استفاده شد و نمره اساتید مدعو به دلیل اختالف زیاد در میانگینگیری نهایی لحاظ نشد. نمودار 4. عملکرد نهایی دانشجویان در اسکیس. مأخذ : نگارنده. Chart 4.The final performance of students in sketching. Source: Author. نمودار 5. عملکرد نهایی دانشجویان در طراحی کتابخانه. مأخذ : نگارنده. Chart 5.The final performance of students in library design. Source: Author. ارزیابی اسکیسها استاد درس به همراه یک استاد دیگر به ارزیابی اسکیسها پرداختند که بر این اساس نمره میانگین به عنوان نمره دانشجو محسوب شد. امتیاز هر اسکیس بر اساس 2 مورد با ضریب مساوی محاسبه شد که عبارت است از : 1- کانسپت طرح 2- چگونگی پرزانته بیان و گرافیک طرح. با توجه به اینکه از 6 اسکیس برگزار شده دانشجویان موظف بودند حداقل در 4 اسکیس شرکت داشته باشند تعداد زیادی از دانشجویان در اسکیس آخر شرکت نکردند و به همین علت در این تحقیق نمرات مربوط به ارزیابی آخرین اسکیس در بررسیهای بعدی حذف شده است. یافتهها برای بررسی نتایج به دست آمده از ارزیابی نمرات دانشجویان بر اساس سبکهای یادگیری دیوید کلب نمرات دانشجویان بر اساس چهار سبک یادگیری جذبکننده همگرا واگرا و انطباق یابنده دستهبندی شد تا مشخص شود آیا میان این چهار سبک یادگیری و عملکرد دانشجویان در دو بخش طراحی کتابخانه و اسکیسها ارتباطی وجود دارد یا خیر 8/77 نمودار 6. عملکرد دانشجویان واگرا از اسکیس 1 تا 5. مأخذ : نگارنده. Chart6. Performance of Diverging Students in sketching (sketching 1 to 5). Source: Author. نمودار 7. عملکرد دانشجویان جذبکننده از اسکیس 1 تا 5. مأخذ : نگارنده. Chart7. Performance of Assimilating Students in sketching (sketching 1 to 5). Source: Author. - تحلیل واریانس برای بررسی ارتباط میان سبکهای یادگیری چهارگانه کلب و عملکرد دانشجویان از روش تحلیل واریانس (ANOVA) استفاده شده است. به همین منظور نمره دانشجویان در دستههایی بر اساس چهار سبک یادگیری کلب و ANOVA مشخص شود که آیا بر اساس تقسیمبندیهای سبک یادگیری تفاوتی در عملکرد دانشجویان دیده میشود یا خیر این بررسی برای نتایج ارزیابی طراحی کتابخانه و اسکیسها به عمل آمد و نتایج به دست آمده حاکی است که در هیچ کدام از دو حالت ارزیابی برای طراحی کتابخانه و اسکیسها رابطه معنیداری میان عملکرد دانشجویان و سبکهای یادگیری وجود ندارد. نتایج به دست آمده بر اساس ANOVA برای طراحی کتابخانه به صورت 0/67( = P.value )α =0/05 F=./51 F = 2/86 و cri برای اسکیسها به صورت 0/56( = P.value F = 3/23./70 cri F cri و عدم =F α( 0/05= است که مقادیر از کمتر بودن F از

فصلنامه علمی-پژوهشی مرکز پژوهشی هنر معماری و شهرسازی نظر شماره بیستم / سال نهم/ بهار 1391 نمودار 9. عملکرد دانشجویان انطباقیابنده از اسکیس 1 تا 5. مأخذ : نگارنده. Chart9. Performance of Accommodating Students in sketching (sketching 1 to 5). Source: Author. نمودار 8. عملکرد دانشجویان همگرا از اسکیس 1 تا 5 مأخذ : نگارنده. Chart8. Performance of Converging Students in sketching (sketching 1 to 5). Source: Author. 9/76 نمودار 10. عملکرد دانشجویان جذبکننده در اسکیسها. مأخذ : نگارنده. Chart10. Performance of Assimilating Students in sketching. Source: Author. نمودار 11. عملکرد دانشجویان انطباقیابنده در اسکیسها. مأخذ : نگارنده. Chart11. Performance of Accommodating Students in sketching. Source: Author. ارتباط معنیدار میان سبکهای یادگیری و عملکرد دانشجویان حکایت میکند. - ارزیابی دانشجویان در طراحی کتابخانه بررسی ارزیابی عملکرد دانشجویان در طراحی کتابخانه )نمودار 4 ( نشان میدهد که دانشجویان واگرا در طراحی کتابخانه بهترین عملکرد و دانشجویان همگرا ضعیفترین عملکرد را داشتهاند و موفقیت دانشجویان به ترتیب عبارتست از 1. دانشجویان واگرا 2. دانشجویان انطباقیابنده 3. دانشجویان جذبکننده 4. دانشجویان همگرا - ارزیابی دانشجویان در اسکیسها بررسی ارزیابیها در اسکیسها )نمودار 5 ( بیانگر موفقیت دانشجویان واگرا و عدم موفقیت دانشجویان همگرا است. در ارزیابی اسکیسها دانشجویان جذبکننده همچون دانشجویان واگرا عملکرد خوبی داشتهاند و ترتیب موفقیت دانشجویان به صورت 1. دانشجویان واگرا 2. دانشجویان جذبکننده 3. دانشجویان انطباقیابنده 4. دانشجویان همگراست. با مقایسه نمودارهای مربوط به عملکرد دانشجویان در اسکیسهای 1 تا 5 )نمودارهای 6 تا 9( و نحوه پیشرفت آنها در اسکیسها مشخص شد که به جز دانشجویان انطباقیابنده بقیه گروهها دارای روندی مثبت و رو به رشد در اسکیسها داشتهاند. همچنین در بررسی ارزیابی نمرات اسکیسها مشخص شد که دانشجویان جذبکننده بیشترین پیشرفت و دانشجویان انطباقیابنده کمترین پیشرفت را در طول ترم در نمرههای اسکیس داشتهاند )نمودار 10 و 11(. بنابراین یافتههای این تحقیق با یافتههای دمیرباس و دمیرکان )2003( مطابقت میکند. آنها نیز در بررسیهایشان متوجه شده بودند که بیشترین پیشرفت را دانشجویان جذبکننده و کمترین پیشرفت را دانشجویان انطباقیابنده در طول ترم داشتهاند. جذبکننده - مقایسه تطبیقی عملکرد دانشجویان در اسکیسها و طراحی کتابخانه با مقایسه نهایی نمودارهای ارزیابی دانشجویان در طراحی کتابخانه و اسکیسها )نمودارهای 4 و 5 ( مشخص شد که در مقایسه تطبیقی جایگاه سه سبک یادگیرنده واگرا همگرا و انطباقیابنده بدون تغییر است و یادگیرندههای جذبکننده در اسکیسها دارای نتایج بهتری نسبت به طراحی هستند و به این معناست که عملکرد دانشجویان جذبکننده دارای تفاوت معنیداری در دو حالت اسکیس و طراحی کتابخانه است.

/3-12 معماری طراحی کارگاه در دانشجویان عملکرد و یادگیری سبکهای رابطه بهار 1391 / نهم/ سال / بیستم شماره نتیجهگیری همگرا دانشجویان و اسکیسها و معماری طراحی در عملکرد بهترین از واگرا دانشجویان شد مشخص تحقیق این یافتههای اساس بر و معماری طراحی در متفاوتی عملکرد دارای انطباقیابنده و جذبکننده دانشجویان همچنین هستند. برخوردار عملکرد ضعیفترین از رد بهتری عملکرد انطباقیابنده دانشجویان و اسکیسها در بهتری عملکرد جذبکننده دانشجویان که ترتیب این به هستند اسکیس اولویت 1 2 3 4 برنامه در مختلف سبکهای موفقیت میزان طراحی واگرا دانشجویان یابنده انطباق دانشجویان کننده جذب دانشجویان همگرا دانشجویان برنامه در مختلف سبکهای موفقیت میزان اسکیس واگرا دانشجویان جذبکننده دانشجویان انطباقیابنده دانشجویان همگرا دانشجویان دانشجویان نوع این که است آن بیانگر اسکیسها و کتابخانه طراحی قسمت دو در جذبکننده دانشجویان عملکرد تفاوت دارند. معماری طراحی تکرار دفعات با دیگر عبارت به هستند. بهرهمند خوبی عملکرد از میشود تکرار دفعات به که تمریناتی در و داشتهاند بهتری عملکرد اسکیسها در 4 و 5 (. نمودار )مقایسه داشت را بهتر آموزشی عملکرد انتظار میتوان جذبکننده دانشجویان برای تمرین نوع یک ارزیابی نمرات روند شد مشاهده نیز تحقیق این یافتههای در که همانطوری است. برعکس انطباقیابنده دانشجویان برای موضوع این که حالی در 11(. )نمودار بود منفی اسکیسها در دانشجویان نوع این نوع این با تمرینات نوع دو هر که میشود مشخص بودهاند موفق اسکیسها و کتابخانه طراحی تمرینات نوع دو هر در که واگرا دانشجویان مورد در دارد. مناسبت دانشجویان چگونگی برای مناسبی راهکار میتواند دانشجویان سایر به نسبت واگرا دانشجویان بهتر عملکرد که دریافت آمده دست به نتایج از میتوان نهایت در باشد. معماری رشته در بهتر دانشجویان جذب 10/75 پینوشتها Learning Preference.6 / Learning Styles.5 / Durling.4 / Jung.3 / Myers- Briggs type indicator (MBTI).2 /.Schon.1 Reflective.12 / Impulsive.11 / Field Independence.10 / Field Dependence.9 / Cognitive styles.8 / Learning strategy.7 David Kolb.19 /Accommodating.18 / Assimilating.17 / Diverging.16 / Converging.15 / Surface.14 / Deep.13 Riding s.24 / Learning style Inventory (LSI).23 / Fry.22 / Experiential Learning.21 / Experiential Learning cycle.20 Analytic.27 / Intermediate.26 / Wholist.25 / Cognitive Styles Analysis داشتند. عهده بر دانشکده دیگر گروههای در را طرح همان تدریس موازی طور به که هستند اساتیدی شده انتخاب اساتید 28. منابع فهرست سنا. انتشارات : تهران اول چاپ خرازی. کمال سید : ت کاربرد. و نظریه : شناختی پرورش و آموزش بر مقدمهای 1384. آدریان. اشمن امروز. نگاه : تهران معماری. آموزش همایش دومین مقاالت مجموعه معماری. رشته در تحصیل برای دانشجو انتخاب 1382. عباسعلی. ایزدی فیزیک ریاضی و تجربی علوم انسانی علوم رشتههای پسرانه دانشگاهی پیش مراکز دانشآموزان و معلمان یادگیری سبکهای مقایسه 1381. ناصر. تقوایی نشده(. )منتشر معلم. تربیت دانشگاه : تهران. ارشد کارشناسی پایاننامه ورامین. شهرستان انسانی- علوم رشته سه ضعیف و قوی مرد و زن دکتری و ارشد کارشناسی و کارشناسی دانشجویان یادگیری سبکهای مقایسه 1377. مریم. لرگانی حسینی نشده(. )منتشر طباطبایی. عالمه دانشگاه : تهران ارشد. کارشناسی پایاننامه تهران. دانشگاههای مهندسی فنی- و پزشکی آیزنک. شخصیتی ویژگیهای با هنر و مهندسی پزشکی- انسانی- علوم مختلف رشته چهار شناختی سبکهای بین رابطه بررسی 1379. حسن. شمس رحمانی نشده(. )منتشر طباطبایی. عالمه دانشگاه : تهران ارشد. کارشناسی نامه پایان رشد. انتشارات : تهران اول چاپ ماهر. فرهاد : ت شناختی. روانشناسی 1371. ال. رابرت. سولسو دوران. نشر : تهران نوین. پرورشی روانشناسی اکبر. 1386. علی سیف

فصلنامه علمی-پژوهشی مرکز پژوهشی هنر معماری و شهرسازی نظر شماره بیستم / سال نهم/ بهار 1391 Reference list 11/74 Ashman, A.F., Conway, R.N.F. (1997). An Introduction to Cognitive Education: Theory and Applications. London: Routledge. Cassidy, S. (2004). Learning Styles: An overview of theories, models and measures. Educational Psychology Journal, 24(4): 419-444. Demirbas,D.D.,Demirkan, H. (2003). Focus on architectural design process through learning styles. Design Studies Journal, 24: 437-456. Demirbas,D.D., Demirkan, H. (2007). Learning styles of design students and the relationship of academic performance and gender in design education. Learning and Instruction Journal, 17: 345-359. Demirbas,D.D., Demirkan, H. (2003). Focus on architectural design process through learning styles, Design Studies Journal, 24: 437-456. Demirbas,D.D., Demirkan, H.(2007). Learning styles of design students and the relationship of academic performance and gender in design education. Learning and Instruction Journal, 17: 345-359. Demirkan, H., Demirbaş, Ö. O. (2010). The effects of learning styles and gender on the academic performance of interior architecture students. Paper presented at the Procedia - Social and Behavioral Sciences, 2(2): 1390-1394. Available from www. scopus.com. Demirkan, H., Osman Demirbaş, O. (2008). Focus on the learning styles of freshman design students. Design Studies Journal, 29 (3): 254-266. Hoseiniloregani, M. (1998). Moghayesey-e Sabk hay-e Yadgiri-e Daneshjuyan-e Karshenasi va Karshenasi arshad va Doctora [Comparing learning styles of BA and MA and Ph.D. Students]. Unpublished thesis. Tehran: Allameh-Tabatabayi University. Izadi, A. (2003). Entekhab-e Daneshju Baray-e Tahsil dar Reshtey-e Memari [ Choosing students for studying architecture]. Conference proceedings of the 2th conference architectural education held in Tehran. Conducted by Tehran University. Tehran: Negahe Emrooz. Kvan, T. & Yunyan, J. (2005). Students learning styles and their correlation with performance in architectural design studio, Design Studies, 26: 19-34. Kvan, T., Yunyan, J. (2005). Students learning styles and their correlation with performance in architectural design studio. Design Studies Journal, 26: 19-34. Rahmanishams, H. (2000). Baresi-e Rabetey-e Beyn-e Sabkhay-e Shenakhti-e Chahar Reshtey-e Mokhtalefe Olum ensani - Pezeshki- Mohandesi ba vijegihay-e shakhsiati-e Eysenck [Relationship between cognitive styles in four different fields of human sciences - Medicine - Engineering and art features Eysenck Personality]. Unpublished thesis. Tehran : Allameh-Tabatabayi University. Roberts, A. (2006). Cognitive styles and student progression in architectural design education. Design Studies Journal, 27: 167-181 Roberts, A. (2007). Predictors of Future Performance in Architectural Design Education. Educational Psychology Journal, 27(4): 447-463. Roberts, A.(2006). Cognitive styles and student progression in architectural design education, Design Studies Journal, 27: 167-181. Roberts, A. (2007). Predictors of Future Performance in Architectural Design Education. Educational Psychology Journal, 27(4): 447-463. Seif, A. K. (2007). Ravanshenasi-e Parvareshi-e Novin [ Modern educational psychology]. Tehran: Doran. Solso, R. L., Otto H. M. & M. Kimberly. M. (2008). Cognitive Psychology. Boston: Pearson/Allyn and Bacon. Taghavi, N. (2002). Moghayesey-e Sabkhay-e Yadgiri-e Moaleman va Danesh amuzan-e Marakez-e Pishdaneshgahi-e Pesarane [Comparing learning styles of boys' pre-university students and teachers]. Unpublished thesis. Tehran : Tarbiat- Modarres University.

Vol.9/No.20/Spring 2012/Relation Between Learning Styles and Student Performance/73-82 Relation Between Learning Styles and Student Performance in Architecture Design Studios Mehrdad Karimi Moshaver* Abstract The nature of learners understanding is one of the most important factors that have a significant influence on the construction of architectural design studios. Based on prominent theories of learning, it is necessary to take learners into account to have maximum results in any educational setting to which architectural design studios are no exception. Accordingly, the needs and personal characteristics of learners have particularly come into focus by educational theorists over the past decades. One such personal characteristic is the learning style which exhibits the learning preferences of the individuals. Learning styles are generally categorized into three groups of cognitive, emotional and physiological. The present article tries to go into details about the cognitive learning style which was initiated by David Kolb and its implications for the students of architecture. The cognitive learning style has four subcategories which are converging, diverging, assimilating, and accommodating. In order to study the performance of students with regards to the learning styles, the present article first highlights the learning styles of students of architecture and then compares their performance in two different studio activities i.e. designing and sketching. With regards to the first activity type, the students were evaluated based on a long-term designing exercise which involved designing the library setting for the College of Arts and Architecture of Bou Ali Sina University of Hamedan. With regards to the second activity type, the students were evaluated based on their performance in six one-day sketching exercises that were held once a week throughout the semester. Accordingly, the results of the evaluations in the two studio activity types and their connection to student learning styles were studied. The present research determines the differences between the performance of students in architectural designing which is a long-term activity and sketching which is a short-term activity. The results also helped the degree of weakness and success of students in each of the activities. Therefore, the research identified which learning style can lead to maximum desirable results in which studio activity type and which style to the same effect is prone to prove a failure. It is expected that the results of the present research would help overcome the potential weaknesses in different learning styles of students through an efficient training program. The results of the research showed that students with the diverging learning style had the best performance and students with the converging learning style had the weakest performance with regards to designing and sketching activities. Also, the research showed that students with assimilating and accommodating learning styles had different performances in the two studio activity types. Students with assimilating learning style had a better performance in sketching activities while accommodating students were better in designing classes. The differences between the performance of assimilating students in designing and sketching activities show that those students were better at sketching. This may be an indication that assimilating students can have a better performance in activities that are repeated. As a result, they can improve their performance over a certain type of activity through repetition. This could not be the same for accommodating students because they prefer not to be engaged in a chain of activities which are about a single theme. Therefore, repetition will not work for them as it did for assimilating students and accordingly they will have a poor performance over activities such as sketching. 12/73 Keywords Architectural Design, Learning Styles, Assimilating Learning Style, Accommodating Learning Style, Diverging Learning Style, Converging Learning Style. *. Ph.D in Architecture, Assistant Professor in Department of Architecture, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran. mkmoshaver@yahoo.com